Cunnigham Yasası

İnsanlar size bir şey söylemekten hoşlanmaz; onlar sizinle çelişmeyi seviyorlar. Cunnigham Yasası’na göre akıllı cevaplar istiyorsanız soru sormayın. Bunun yerine yanlış bir ifade yöneltin veya ifadeniz yanlış bilgileri içerecek şekilde sorun. İnsanların sizi düzeltmesi kuvvetle muhtemeldir. Sorarak elde edemeyeceğiniz tüm yanıtları bu şekilde alabilirsiniz. Cunnigham Yasası olarak bilinen olgunun en basit açıklaması; İnsanlar genelde yardımcı olmak istemezler, ancak odadaki en zeki kişi olmak isterler.

Bu yasanın uygulanmasını en iyi çocuklarda gözlemleyebilirsiniz.
Sizle konuşmayan, utanmış ya da başka bir sebeple sessizce kendi içine kapanmış bir çocuğa bir filin resmini gösterin ve bu nedir diye sorun. Kendi içinde daha da büzülecek, ağlayacak veya soruyu duymamış gibi sessizce durmaya devam edecektir. Oysa aynı çocuğa bir fil resmi gösterip ”aaa bak ne güzel bir zürafa ” derseniz heyecanla; ”hayır o bir fil” diyecektir. Hortumunu gösterip; ”ama bak boynu kadar uzun” derseniz o da ”Hayır o burnu” diyecek ve buradan açılan kapıdan girerek filler ve zürafalar ile ilgili konuşmaya başlayabileceksiniz.

Amerika’ da yapılan bir araştırmaya göre başkalarını düzeltme yönündeki bu insan eğilimi, bir okulda sınıflarda uygulanmış ve öğrencilerin derse katılımı yüzde seksen oranında artmıştır. Bu yöntem, ev işlerinde ebeveynler için de oldukça yardımcı olabilir. Örneğin; odasını toplamak istemeyen çocuğunuza, odasını birlikte düzenleme teklifinde bulundunuz ve yine de olumsuz yanıt aldınız. Odaya girip eşyalarını anlamsız ve yanlış biçimde yerleştirmeye başlarsanız çocukta size yardım etmeye başlayacaktır.

Cunnigham yasasını sosyal ilişkilerimizde uygulamasını da yapabilirsiniz. Şayet ilk buluşmada sohbet konuşma açamıyorsanız veya DM’den konuşma başlatmaya çalışıyorsanız konuşmaya çalıştığınız kişinin kayıtsız kalamayacağı yanlış bir önerme ile ilk adımı atın. Peki nasıl?

Örneğin bir diş hekiminden hoşlanıyorsunuz ve kendisiyle bir konuşma başlatmak istiyorsunuz. Kendisine ”Siz çürümüş dişleri çekersiniz” gibi bir cümleyle yaklaştığınızda muhtemelen ”hayır bizim işimiz diş çekmek değil tedavi etmektir. Zaten çürümüş diş yanında şişmiş diş eti de varsa çekilmez. Önce ilaç tedavisi ile enfeksiyonu geçiririz. sonra dişe gerekli tedaviler uygularız. En son çare diş çekimidir.”vb. bir yanıt alırsınız. Oysa ilk sorunuz ”Diş hekimisiniz sanırım?” olsaydı yanıt muhtemelen ”evet” olurdu.

Cunnigham Yasası öğretimde, çocukların okulda yaşadıkları ama size anlatamadıkları şeyleri öğrenmede, eşinize ya da çocuklara ev işlerinde size yardımcı olmalarını sağlamada, masada sohbet tıkanmışsa tıkanıklığı gidermede işe yarar destekleyici bir yöntemdir.

Olaya şu bakış açısı ile de bakabiliriz. İnsanların birbirine yardımcı olma amacında değil de laf sokmanın, hatasını bulmanın, insanlara karşı kendini bilgili gösterme peşinde olmasının doğal bir sonucu olan kanundur.

Vikipedinin babası Ward Cunningham tarafından ortaya atılan kanundur. “İnternette doğru cevabı almanın en iyi yolu soru sormak değil, yanlış cevabı yazmaktır demiş Ward. Tüm toplumlar için doğru bir çıkarım. İnsanlar birbirlerini eleştirmeyi, düzeltmeyi ve üstün olmayı o kadar çok seviyor ki soruları görmüyoruz bile. Troller bu yüzden başarıya ulaşıyorlar aslında. Örneğin en iyi telefon hangisidir? diye sorduğumu düşünelim. Büyük ihtimalle birkaçı dışında insanlar uğraşmak istemeyecek. Fakat en iyi telefon x’dir yazarsam ilk duruma oranla daha çok insan yazacaktır.

Doğanın işleyişini anlamaya yarayan denklemlerden biri. Altında yatan felsefe biraz irdelenirse bir doğa yasası olduğu anlaşılır. Gerçekten önemli bir keşiftir. Güzelce irdelemek ve altında yatan felsefeyi anlamak gerekir. İnsanın doğasında yanlışı düzeltmenin, temel görevlerden biri olduğunu gösterir. Asıl mesele yanlışın ne olduğunu ayırt etmektir. Yani anlayacağınız yanlış görünce düzeltme ihtiyacı hissediyoruz tüm insanlık olarak. Ama doğrularımız çatışıyor temelde ve dünya böyle ilerliyor.

Alıntı